Door Jaap Hamburger, voorzitter van Een Ander Joods Geluid. Dit artikel is overgenomen van de website van EAJG en wordt in verkorte versie op het NIW Forum (Nieuw Israëlietisch Weekblad) gepubliceerd.
Ik heb de afgelopen vijf jaar de officiële Kristallnachtherdenking bezocht bij het Monument voor Joods Verzet aan de Zwanenburgwal in Amsterdam.
Ik noem dit de officiële herdenking, omdat zij de eerste was (in 1992), 10 jaar voordat het Centraal Joods Overleg – CJO – zelfs maar als organisatie werd opgericht, derhalve de oudste rechten heeft en de tegenherdenking door het CJO – vanaf 2010 – vooral ingegeven is door nijd, en niet door betrokkenheid.
Telkens weer ben ik bij de herdenking op de Zwanenburgwal getroffen door de intense en ontroerende nadruk, gelegd op de historische Kristallnacht, de gore bruutheid van politie en SA tijdens die nacht in 1938, en het lot van de Duitse joden, slachtoffer van aanvallen en wreedheden.
De organisatoren van deze herdenking beschouwen deze Nacht bovendien als een archetypische waarschuwing voor het lot dat minderheden kan treffen als een agressieve maatschappelijke onderstroom onder aanmoediging van een perfide overheid zich een weg naar buiten baant. Met die (Europese) onderstroom hebben wij afgelopen maanden weer volop kennis kunnen maken (al stond er dit keer veel behulpzaamheid en burgermoed tegenover).
Als joden willen wij voor alles dit: alomtegenwoordig besef van de gemeenschappelijkheid in het historisch racisme jegens joden en de verachting van andere ‘minderheden’. De Kristallnacht en wat volgde mag nooit meer aan joden, noch aan enige ‘minderheid’ voltrokken worden.
Het raakt mij daarom diep te zien hoe joden en niet-joden bij het monument voor joods verzet jaarlijks eendrachtig opkomen tegen vooroordeel en mensenverachting, vroeger, nu, in de toekomst.
Als ‘gedenken’ meer wil zijn dan naar binnen gekeerde maar steriele bespiegeling op lotgevallen van de eigen groep, als gedenken betekenis wil hebben voor ons huidige leven en de plaats van anderen daarin, dan is de manier waarop het Platform Stop Racisme en Uitsluiting daar vorm aan geeft, exemplarisch.
Kortom: het Platform belasteren (hoofdredacteur in NIW 5: ‘rel’,'schaduwherdenking’, ‘anti-Israël’ en voorzitter CJO in het Parool op 23 oktober) is journalistieke ‘valsheid in geschrifte’ en onvermogen de ‘boodschap’ van de joodse geschiedenis passend te lezen en te vertalen.
Het Platform verdient juist voor zijn toewijding daaraan, en voor zijn onbetwistbare integriteit lof en eer, van joden en niet-joden.
Kol HaKavod!
En oh ja, wat Haneen Zoabi betreft, bij de Zwanenburgwal de Palestijnse hoofdspreker dit jaar – van haar opvattingen kan Israël alleen maar een veel toleranter en evenwichtiger land worden. Of wilde iemand nog ontkennen dat Palestijnen in Israël tot op zekere hoogte gediscrimineerd en in de bezette gebieden keihard onderdrukt worden, zoals zij uit ervaring weet? Wie dat beweert, is van harte uitgenodigd naar Zoabi te komen luisteren, met nadruk op luisteren, en niet op roepen en schreeuwen.